ĐỘI NGŨ CỦA BẠN CÓ ĐANG BÁN HÀNG SAI CÁCH?
Nhiều doanh nghiệp hiện nay thường đặt mục tiêu “tăng doanh số bán hàng bằng mọi giá”. Nghe thì hợp
Trong bức tranh toàn cầu hóa, doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) được xem là “xương sống” của nền kinh tế Việt Nam. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, các SME chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp cả nước, tạo ra hơn 45% GDP và đóng góp 31% ngân sách nhà nước (VnEconomy). Điều này cho thấy SME không chỉ là lực lượng đông đảo mà còn là nhân tố quyết định sự bền vững và sức cạnh tranh của nền kinh tế quốc gia.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, SME Việt Nam cũng phải đối mặt với hàng loạt thách thức. Áp lực cạnh tranh gay gắt từ các tập đoàn đa quốc gia, rào cản về công nghệ, vốn và năng lực quản trị, cùng với những yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn quốc tế, ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) và minh bạch tài chính đã đặt SME Việt Nam trước những bài toán sống còn.
Chính vì vậy, để tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức, SME Việt Nam cần xác định rõ hướng đi chiến lược. Bài viết này sẽ phân tích 7 xu hướng quan trọng nhất, giúp chúng ta thấy rõ cách mà SME Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế có thể bứt phá mạnh mẽ trong giai đoạn 2025–2030.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, một trong những lợi thế lớn nhất của Việt Nam là việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới. Đây không chỉ là “tấm hộ chiếu” để hàng hóa Việt Nam vươn ra thị trường thế giới, mà còn là động lực quan trọng giúp SME Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh.
Hiện nay, Việt Nam là thành viên của nhiều hiệp định FTA quan trọng, trong đó có:
CPTPP (Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương): mở ra cơ hội tiếp cận các thị trường lớn như Nhật Bản, Canada, Australia.
EVFTA (Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU): giúp SME Việt Nam dễ dàng hơn trong việc đưa sản phẩm chất lượng sang châu Âu.
RCEP (Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực): tạo thuận lợi thương mại trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi tập trung nhiều đối tác thương mại lớn của Việt Nam.
Cơ hội cho SME Việt Nam
Mở rộng thị trường: SME Việt Nam có thể xuất khẩu hàng hóa sang các quốc gia thành viên với mức thuế suất ưu đãi hoặc bằng 0. Điều này đặc biệt quan trọng với các ngành có lợi thế như dệt may, da giày, thủy sản, nông sản. Ví dụ, nhờ EVFTA, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực dệt may, hạt điều, cà phê đã gia tăng mạnh kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU từ năm 2023 (VietnamPlus).
Tiếp cận công nghệ:
FTA không chỉ là cơ hội về thương mại, mà còn giúp SME Việt Nam học hỏi từ đối tác quốc tế về công nghệ sản xuất, quy trình quản lý và chiến lược kinh doanh. Đây là điều kiện để SME nâng cao năng suất và giảm chi phí.
Đa dạng chuỗi cung ứng: Trong bối cảnh biến động toàn cầu, việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng là yêu cầu sống còn. Thông qua FTA, SME Việt Nam có thể tiếp cận nguồn nguyên liệu chất lượng với giá ưu đãi, đồng thời mở rộng kênh tiêu thụ tại nhiều thị trường khác nhau, giảm phụ thuộc vào một đối tác duy nhất.
Bên cạnh cơ hội, SME Việt Nam cũng phải đối diện nhiều khó khăn:
Tiêu chuẩn chất lượng khắt khe: Các thị trường như EU, Nhật Bản đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn thực phẩm, nguồn gốc xuất xứ, bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội. SME nếu không cải thiện công nghệ sản xuất và quy trình quản lý sẽ khó cạnh tranh.
Cạnh tranh gay gắt: Không chỉ phải đối đầu với các doanh nghiệp nội địa, SME Việt Nam còn phải cạnh tranh trực tiếp với các tập đoàn đa quốc gia có tiềm lực tài chính, công nghệ và thương hiệu mạnh.
Để tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA, SME cần:
Chuyển đổi số quản lý chuỗi cung ứng: Giúp kiểm soát minh bạch quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Ứng dụng ERP (Enterprise Resource Planning): Hỗ trợ minh bạch tài chính, quản trị toàn diện từ kế toán, nhân sự đến sản xuất.
Tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế: Đầu tư vào hệ thống quản lý chất lượng, chứng chỉ xuất khẩu như ISO, HACCP, GlobalG.A.P…
Trong đó, các nền tảng quản trị như DraERP đang được xem là công cụ phù hợp, giúp SME Việt Nam vừa tiết kiệm chi phí, vừa nâng cao khả năng đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện sống còn đối với SME Việt Nam. Khi thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, doanh nghiệp nào chậm ứng dụng công nghệ sẽ nhanh chóng bị bỏ lại phía sau.
Theo World Bank, có tới 60% SME tại Đông Nam Á chưa khai thác hiệu quả công nghệ số. Tại Việt Nam, tỷ lệ này còn cao hơn, đặc biệt ở các SME truyền thống trong lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ và sản xuất thủ công. Điều này khiến năng suất lao động thấp, quy trình quản lý thiếu minh bạch và hạn chế khả năng cạnh tranh quốc tế.
Giảm chi phí vận hành: Nhờ tự động hóa quy trình kế toán, quản lý bán hàng, kho vận.
Tăng tốc độ ra quyết định: Doanh nghiệp có thể dựa vào dữ liệu phân tích theo thời gian thực thay vì cảm tính.
Mở rộng thị trường: Công nghệ số giúp SME kết nối thương mại điện tử toàn cầu, từ đó tiếp cận khách hàng ở nhiều quốc gia.
ERP (Enterprise Resource Planning): Giúp quản trị tổng thể tài chính, nhân sự, bán hàng, sản xuất trong một nền tảng duy nhất.
CRM (Customer Relationship Management): Quản lý khách hàng hiệu quả, gia tăng Customer Lifetime Value (CLV).
Thương mại điện tử & thanh toán số: SME có thể xuất khẩu trực tiếp qua Amazon, Alibaba, Shopee Global mà không cần văn phòng đại diện tại nước ngoài.
Giải pháp: DraERP và DracoBiz là hai công cụ phù hợp để SME Việt Nam chuyển đổi số hiệu quả, với chi phí hợp lý và dễ triển khai.
Một trong những “điểm nghẽn” lớn nhất của SME Việt Nam chính là thiếu minh bạch tài chính. Đây là rào cản khiến hơn 70% SME khó tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng (theo World Bank). Nguyên nhân chủ yếu đến từ:
Báo cáo tài chính thiếu chuẩn mực.
Chưa có hệ thống ERP để minh bạch số liệu.
Thiếu tài sản thế chấp.
Ngân hàng số (Digital Banking): Các ngân hàng ứng dụng dữ liệu số để rút ngắn quy trình thẩm định, duyệt vay nhanh hơn.
Fintech & Crowdfunding: SME trẻ có thể huy động vốn cộng đồng qua nền tảng quốc tế như Kickstarter, Indiegogo.
Đầu tư mạo hiểm (Venture Capital): Các quỹ VC ngày càng quan tâm đến SME Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Các hệ thống ERP và phần mềm quản lý tài chính giúp SME:
Tự động hóa báo cáo, chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế.
Đáp ứng chuẩn mực IFRS, từ đó dễ dàng tiếp cận vốn quốc tế.
Nâng cao uy tín, tạo niềm tin với nhà đầu tư và đối tác nước ngoài.
Case study: Một SME trong ngành may mặc tại TP.HCM đã triển khai hệ thống ERP để minh bạch hóa báo cáo tài chính. Chỉ sau 12 tháng, doanh nghiệp tiếp cận thành công khoản vay ưu đãi từ ngân hàng thương mại, đồng thời mở rộng sản xuất để xuất khẩu sang thị trường EU (Tuổi Trẻ Online).
Trong SME Việt Nam, chủ doanh nghiệp thường là người ôm đồm tất cả: từ bán hàng, kế toán, nhân sự đến chiến lược. Điều này khiến nhiều SME vận hành mang tính cảm tính hơn là khoa học.
Data-driven Leadership: Ra quyết định dựa trên dữ liệu thay vì kinh nghiệm cá nhân.
Ứng dụng HRM (Human Resource Management): Quản lý tuyển dụng, chấm công, KPI, đào tạo.
Chăm sóc sức khỏe tinh thần: Văn hóa doanh nghiệp hiện đại chú trọng cân bằng Work-Life Balance.
Lãnh đạo SME cần tư duy toàn cầu (Global mindset).
Biết cách quản lý đa văn hóa khi làm việc với đối tác quốc tế.
Phát triển kỹ năng thương lượng quốc tế để ký kết hợp đồng hiệu quả.
Các công cụ quản lý nhân sự tích hợp trong DraERP giúp SME Việt Nam xây dựng đội ngũ nhân sự hiệu quả và bền vững hơn.
Xu hướng thương mại điện tử và toàn cầu hóa
Theo Statista, thương mại điện tử Việt Nam dự kiến đạt 39 tỷ USD vào năm 2025. Đây là cơ hội lớn cho SME Việt Nam khi hội nhập quốc tế.
Bán hàng xuyên biên giới: SME có thể tiếp cận khách hàng Mỹ, EU, Nhật Bản mà không cần mở chi nhánh.
Giảm chi phí marketing: Quảng cáo số rẻ hơn nhiều so với marketing truyền thống.
Tăng tốc độ mở rộng thị trường: Một sản phẩm có thể được bán toàn cầu chỉ trong vài ngày.
Cạnh tranh gay gắt với thương hiệu quốc tế.
Yêu cầu về logistics và giao hàng quốc tế.
Gian lận TMĐT và rủi ro thanh toán.
Nên dùng DraERP để quản lý bán hàng đa kênh: Website, Facebook, Shopee, Lazada, TikTok Shop.
Kết nối với cổng thanh toán quốc tế như PayPal, Stripe.
Tận dụng ưu đãi từ các hiệp định thương mại để giảm chi phí logistics.
Case study: Một SME thủ công mỹ nghệ ở Bát Tràng đã mở gian hàng trên Amazon Handmade. Sau 1 năm, doanh thu xuất khẩu chiếm 60% tổng doanh thu, khách hàng chủ yếu đến từ Mỹ và châu Âu (VnExpress).
Phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội (ESG)
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội (ESG) không chỉ là khẩu hiệu, mà đã trở thành điều kiện bắt buộc để SME Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo PwC, 65% nhà đầu tư quốc tế ưu tiên các SME có chiến lược ESG rõ ràng. Với SME Việt Nam, điều này đặc biệt quan trọng nếu muốn xuất khẩu sang châu Âu và Bắc Mỹ, nơi các tiêu chuẩn môi trường – xã hội cực kỳ khắt khe.
E – Environment (Môi trường): Giảm khí thải CO₂, áp dụng năng lượng tái tạo, sản xuất xanh.
S – Social (Xã hội): Bảo vệ quyền lợi người lao động, đóng góp cho cộng đồng, đảm bảo chuỗi cung ứng nhân văn.
G – Governance (Quản trị): Minh bạch tài chính, tuân thủ pháp luật, quản trị nội bộ rõ ràng.
Đối với SME Việt Nam, ESG chính là “tấm hộ chiếu xanh” để tiếp cận khách hàng quốc tế, nâng cao uy tín và thu hút vốn đầu tư.
Xuất khẩu: Nhiều SME Việt Nam đã bị từ chối đơn hàng từ EU vì chưa đáp ứng tiêu chuẩn môi trường (VietnamPlus).
Thu hút vốn: Các quỹ đầu tư quốc tế ngày càng ưu tiên SME có báo cáo ESG minh bạch.
Thương hiệu: Người tiêu dùng trẻ tại Việt Nam và thế giới sẵn sàng chi trả cao hơn cho sản phẩm “xanh” và có trách nhiệm.
Ví dụ, một SME tại Bình Dương sản xuất bao bì sinh học đã ký được hợp đồng xuất khẩu sang Đức và Thụy Điển, giúp doanh thu tăng 40% trong 2 năm. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc ESG có thể trở thành đòn bẩy tăng trưởng.
Xây dựng hệ thống quản lý ESG: SME cần triển khai ngay từ giai đoạn đầu để tránh bị động khi mở rộng quy mô.
Ứng dụng công nghệ: SME có thể tận dụng DraERP để tự động hóa báo cáo môi trường – xã hội – quản trị.
Học hỏi mô hình quốc tế: SME tham khảo các doanh nghiệp nhỏ tại châu Âu, vốn thành công nhờ chiến lược “green business”.
SME Việt Nam trong kỷ nguyên AI & tự động hóa
AI và tự động hóa đang thay đổi toàn bộ bức tranh kinh doanh toàn cầu. Với SME Việt Nam, đây là cơ hội rút ngắn khoảng cách công nghệ so với doanh nghiệp lớn.
Phân tích dữ liệu khách hàng: Dự đoán hành vi, tối ưu marketing.
Chatbot AI: Hỗ trợ chăm sóc khách hàng 24/7 với chi phí thấp.
AI trong tài chính: Dự báo dòng tiền, phát hiện rủi ro gian lận.
Tự động hóa sản xuất (RPA – Robotic Process Automation): Giúp SME tiết kiệm chi phí nhân công.
Cơ hội: SME có thể “đi tắt đón đầu” bằng cách sử dụng AI-as-a-Service thay vì đầu tư hạ tầng tốn kém.
Thách thức: Thiếu nhân lực chất lượng cao, nguy cơ bị phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài.
Có thể bắt đầu từ những công cụ AI đơn giản như phân tích bán hàng trong DracoBiz, chatbot chăm sóc khách hàng, hoặc tích hợp BI (Business Intelligence) trong ERP.
Đào tạo nhân sự nội bộ về AI literacy (kỹ năng ứng dụng AI).
SME Việt Nam cần gì để bứt phá trong hội nhập quốc tế?
Tổng hợp 7 xu hướng đã phân tích, có thể rút ra định hướng chiến lược cho SME Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế:
Chủ động tận dụng FTA để mở rộng xuất khẩu.
Đẩy mạnh chuyển đổi số, triển khai ERP/CRM để tăng hiệu quả quản lý.
Minh bạch tài chính, ứng dụng Fintech & chuẩn IFRS để tiếp cận vốn quốc tế.
Xây dựng đội ngũ nhân sự chất lượng cao và lãnh đạo theo hướng data-driven.
Tham gia TMĐT toàn cầu, đa dạng kênh bán hàng quốc tế.
Tuân thủ ESG và phát triển bền vững để đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu.
Ứng dụng AI & tự động hóa để nâng cao năng suất và cạnh tranh.
Phát triển bền vững & ESG kết hợp với AI và chuyển đổi số chính là con đường để SME Việt Nam bứt phá. Những SME biết tận dụng cơ hội này sẽ:
Chủ động đáp ứng FTA, gia tăng năng lực xuất khẩu.
Minh bạch tài chính, dễ dàng tiếp cận vốn quốc tế.
Xây dựng thương hiệu xanh, hấp dẫn khách hàng và nhà đầu tư.
Tăng năng suất và lợi nhuận, nhờ AI và tự động hóa.
Trong đó, các giải pháp công nghệ như:
DraERP → quản trị tổng thể tài chính, nhân sự, sản xuất, kho vận.
DracoBiz → quản lý bán hàng đa kênh, phân tích dữ liệu kinh doanh.
SME Việt Nam muốn hội nhập bền vững không chỉ cần “sản phẩm tốt, giá rẻ” mà còn phải xanh – minh bạch – thông minh. Đây chính là “chìa khóa” để khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nhiều doanh nghiệp hiện nay thường đặt mục tiêu “tăng doanh số bán hàng bằng mọi giá”. Nghe thì hợp
Hóa đơn điện tử: Từ “Công văn hỏa tốc” đến Lợi thế cạnh tranh của Doanh nghiệp Trong những năm